ELEKTRİK SAYAÇLARININ GÜNÜNDEN GEÇ YA DA ERKEN OKUNMASI NEDEN MAĞDURİYET YARATMAZ?!

Birçok tüketici, sayaçların her zamanki gününden geç okunması halinde, tüketim miktarının yükselmiş olacağından, yüksek tarifeli üst dilimlere giren tüketim miktarının artacağını ve normalde ödemesi gerekenden daha yüksek faturalarla karşılaşacağını sanmaktadır. Bu durum genel bir kanaat olmakla birlikte doğru değildir.

Uzaktan erişimli elektronik sayaca geçilmeden önce, ülke genelindeki 157 bin 714 adet mekanik sayacın personel tarafından okunması, 22 iş gününe yayılmış belirli bir program çerçevesinde gerçekleştirilmekte idi. İlgili aydaki çalışma günü sayısı, izinli personel sayısı ve hava koşulları gibi nedenlerle programda sapmalar olabilmekteydi. Şimdilerde, her ne kadar da mekanik sayaçların, uzaktan erişimli sayaçlarla değiştirilmesi projesi büyük oranda gerçekleştirilmiş olsa da proje henüz tamamlanmamıştır. Faturalama halen merkezi sistemle değil okuma değerleri alındıktan sonra Bölge Amirliklerinde yapılmaktadır. Bu yüzden sayaç okuma işlemi, merkezi sistemle uzaktan gerçekleştirilse de eskiden olduğu gibi yerleşim yerleri bölgelere ayrılarak okuma işlemi devam etmektedir. Bu nedenle 30 günde bir okunması gereken sayaçlar, halen daha normal süresinden geç ya da erken okunabilmektedir.

Kıb-Tek’in uyguladığı tarifelerde dilimler ile maktu ücret, 30 günlük kullanım süresi içindir. Sokak aydınlatma ücretleri ise ülke genelindeki tüketim miktarına ve maliyete bağlı olarak her ay değişebilmektedir. Yine, okuma devresi iki farklı aydan gün alıyorsa, ilgili aylar için geçerli olan fiyatlar, fatura döneminin kapsadığı gün sayısına göre faturaya yansıtılmaktadır.

Gelin hep birlikte, 1 Şubat 2015 tarihinden itibaren yürürlükte bulunan mevcut tarifelere göre Konut Tarifesini kullanan bir tüketici için 30 gün süreli kullanıma örnek bir fatura hesabı yapalım;

ÖRNEK FATURA HESABI – 1

Önceki okuma ile son okuma arasında sayacımız 400 kWs fark göstermiş olsun;

İlk 250 kWs x 0,44 TL= 110 TL

Sonraki 150 kWs x 0,48 TL= 72 TL

Tüketim ederi= 182 TL

Maktu ücret= 17,5 TL (faturasını SMS ve Mail yolu ile almayı tercih eden)

Sokak aydınlatma=10 TL (yukarıda açıklandığı gibi değişkenlik göstermektedir. Biz sabit bir rakam alıyoruz)

% 10 KDV=20,95 TL

Genel toplam= 230,45 TL toplam fatura tutarı olacaktır.

Şimdi bir de 40 gün süreli kullanıma göre örnek bir fatura hesaplaması yapalım.

ÖRNEK FATURA HESABI – 2

Önceki okuma ile son okuma arasında sayacımız 500 kWs fark göstermiş olsun;

Tarife ve dilimler ile maktu ücretin 30 günlük kullanım süresi için geçerli olduğunu söylemiştik. Geç okuma nedeniyle tüketicilerin daha çok kullanımının bir üst dilime girerek mağdur olmalarını engellemek için Kıb-Tek, 250 kWs’lik dilimleri okuma süresine bağlı olarak genişletmektedir. Bunun için okumanın yapılıp kaydedildiği el bilgisayarlarında kayıtlı program devreye girmekte ve otomatik olarak oran orantı hesabı yapılmaktadır.

Şöyle ki; (40/30)x250= 333 kWs.

40 günlük bir okumada kullanım dilimleri 250 kWs yerine, yukarıdaki hesaplama sonucu ortaya çıkan 333 kWs olarak kullanılmaktadır. Şimdi faturamızı hesaplamaya geçelim. 500 kWh kullanım gerçekleştiğini söylemiştik.

İlk 333 kWs x 0,44 TL= 146,52 TL

Sonraki 167 kWs x 0,55 TL= 80,16 TL

Tüketim ederi= 226,68 TL

Maktu ücret için de ayni formülle (40/30) x 17,5 TL= 23,33 TL

Sokak Aydınlatma bedeli (40/30) x 10 TL= 13,33 TL

%10 KDV= 26,33 TL

Genel Toplam= 289,67 TL toplam fatura tutarı olacaktır.

ÖRNEK FATURA HESABI – 3

Şimdi ayni sayacı bu kez erken okuyalım ve faturasını hesaplayalım. Sayacımız 20 günde okunmuş ve tüketim miktarımız 300 kWs olsun;

250 kWs’lik dilimlerin ve 17,5 TL’lik maktu ücretin 30 günlük dönem için olduğunu yukarıda söylemiştik. Bu durumda yine oran orantı hesabına başvurulacaktır.

(20/30) x 250= 166,66 kWs

İlk 166,66 kWs x 0,44 TL= 73,33 TL

Sonraki 133,34 kWs x 0,48 TL= 64 TL

Tüketim ederi= 137,33 TL

Maktu ücret için de ayni formülle (20/30) x 17,5 TL= 11,66 TL

Sokak aydınlatma bedeli (20/30) x 10= 6,67 TL

%10 KDV= 15,57 TL

Genel Toplam= 171,23 TL toplam fatura tutarı olacaktır.

Şimdi bu son iki ve üçüncü örnekteki toplam tüketime bakalım; 500 kWs ile 300 kWs olduğunu yeniden hatırlayalım. Birisi 40 günde diğeri 20 günde okunmuş. Yani 60 günlük süre ediyor. Tüketim toplamı 800 kWs ediyor. Bu iki faturanın toplam ederi ise 460,90 TL. Şimdi yukarıdaki birinci fatura örneğine bakalım. Normal 30 günlük süresi içerisinde okunan 400 kWs tüketimi olan fatura hesaplamasına bakalım. 30 günlük faturadaki tüketim miktarı ile ödenen fatura tutarı, gününde okunmayan diğer iki faturadaki tüketim ve fatura toplam miktarlarının yarısı değil mi?

Görüldüğü gibi sonuç itibarı ile sayacımız normal süresi içerisinde okunduğunda ödenecek miktar ne kadar ise, iki ayın sonunda ödenen miktar yine ayni olmaktadır. Geç okumadan dolayı tüketici mağdur edilmemektedir.

Son olarak yürürlükteki tarifelerin yeniden düzenlendiği durumlarda ise; iki farklı aydan gün alan kullanımlar söz konusu olduğunda, eski ve yeni tarifenin yürürlükte olduğu günler ayrı ayrı hesaplanarak faturalandırma yapılmakta, Tüketicinin tarife değişikliği nedeniyle haksızlığa uğraması engellenmektedir.